Κούζα, Αλέξαντερ

(Alexander Cuza, Γαλάτσι Ρουμανίας 1820 – Χαϊδελβέργη 1873). Ηγεμόνας της Μολδαβίας και της Βλαχίας. Καταγόταν από Μολδαβούς βογιάρους και σπούδασε αρχικά στο Ιάσιο και έπειτα στην Αθήνα, στην Μπολόνια και στο Παρίσι. Κατατάχθηκε στον στρατό και αναμείχθηκε με την πολιτική, στην οποία τον βοήθησε πολύ ο γάμος με την αδελφή του Θεόδωρου Ρωσσέτη χάρη στην προσωπικότητα αλλά και στις γνωριμίες της συζύγου του. Αρχικά, αναδείχθηκε την περίοδο των αντιρωσικών ταραχών του 1848. Εξορίστηκε από τους Ρώσους και, έκτοτε, επιβλήθηκε στη λαϊκή αντίληψη ως ο πραγματικός αρχηγός των Μολδαβών. Το 1850 επέστρεψε στην πατρίδα του και διορίστηκε νομάρχης στο Γαλάτσι. Στη θέση αυτή έμεινε και εργάστηκε επί επτά χρόνια, περισσότερο για να εδραιώσει την πολιτική θέση του, παρά για βιοποριστικούς λόγους. Παραιτήθηκε και ζήτησε να επιστρέψει στον στρατό, φτάνοντας πολύ γρήγορα στον βαθμό του συνταγματάρχη. Εξελέγη πληρεξούσιος της συνέλευσης των Μολδαβών, που συγκροτήθηκε μετά την παρισινή σύμβαση για τις ηγεμονίες, και αργότερα διορίστηκε υπουργός Στρατιωτικών. Με την ιδιότητα αυτή, υποστήριξε την ένωση της Μολδαβίας και της Βλαχίας σε ένα ενιαίο κράτος, εκφράζοντας το πατριωτικό ιδανικό του πληθυσμού των δύο περιοχών. Έδειξε μεγάλη δεξιοτεχνία στον χειρισμό της υπόθεσης της ένωσης, πείθοντας τόσο τη συνέλευση του Ιασίου όσο και την αντίστοιχη του Βουκουρεστίου για την εκλογή ενός ηγεμόνα για τις δύο επαρχίες. Ο άρχοντας αυτός θα προωθούσε το ζήτημα και, μέσω της λαϊκής υποστήριξης, θα ήταν σε θέση να αντιμετωπίσει την άρνηση των Μεγάλων Δυνάμεων για την πραγματοποίησή της. Η συνέλευση του Ιασίου τον ανέδειξε ομόφωνα ηγεμόνα με το όνομα Αλέξανδρος Ιωάννης Α’ και αργότερα η εκλογή επικυρώθηκε από τη συνέλευση που συγκροτήθηκε στο Βουκουρέστι. Τον Φεβρουάριο του 1859, ο Κ. έγινε επίσημα ηγεμόνας της Μολδοβλαχίας. Χρειάστηκαν δύο χρόνια σκληρών διαπραγματεύσεων, για να μπορέσει τελικά να πετύχει τον στόχο του το 1861. Τον επόμενο χρόνο καταργήθηκε η βουλή του Ιασίου και το Βουκουρέστι ανακηρύχθηκε πρωτεύουσα του ενιαίου κράτους της Ρουμανίας, της οποίας η εθνική και πολιτειακή ενότητα αναγνωρίστηκε και επίσημα. Για να πετύχει όμως ο Κ. στο διπλωματικό επίπεδο, αναγκάστηκε να παραχωρήσει τη διαχείριση των κρατικών εξουσιών σε τρίτους. Το γεγονός αυτό είχε ολέθριες συνέπειες για τον ίδιο, καθώς άρχισαν να διαφαίνονται αντιζηλίες και αντιθέσεις μεταξύ των συνεργατών του, οι οποίοι υπέσκαπταν τη θέση του. Ο λαός άρχισε να υποστηρίζει τους αντιπάλους του και ο Κ., για να αντιμετωπίσει την κατάσταση, παραχώρησε στους υπηκόους του το δικαίωμα της ψήφου. Η παραχώρηση αυτή είχε αντίθετα αποτελέσματα από τα αναμενόμενα, καθώς η μία κυβέρνηση διαδεχόταν την άλλη χωρίς επιτυχία και χωρίς το λαϊκό έρεισμα. Τελικά, ο λαός επαναστάτησε κατά τον σχηματισμό της εικοστής κυβέρνησης το 1866· ο Κ. εκθρονίστηκε και αποσύρθηκε στο Παρίσι.